Tìm hiểu tiêu chuẩn trong thiết kế thang máy

Khi bước vào một tòa nhà cao tầng, chúng ta thường bấm nút gọi thang máy mà không hề nghĩ đến những tiêu chuẩn khắt khe phía sau hệ thống đó. Trên thực tế, thiết kế thang máy là một lĩnh vực kỹ thuật đòi hỏi độ chính xác cao, liên quan trực tiếp đến an toàn tính mạng con người và hiệu quả vận hành công trình.
1. Tiêu chuẩn thiết kế thang máy là gì?

Hiểu đơn giản, tiêu chuẩn thiết kế thang máy là tập hợp các quy định và hướng dẫn kỹ thuật được ban hành nhằm đảm bảo:
Thang máy an toàn tuyệt đối khi vận hành
Tương thích với cấu trúc công trình
Dễ bảo trì, dễ nâng cấp
Thân thiện với người sử dụng, kể cả người già, người khuyết tật
2. Các nhóm tiêu chuẩn chính áp dụng cho thang máy

a. Tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia (TCVN)
TCVN 6395:2008 – Thang máy điện: Quy định đầy đủ từ kết cấu cabin, hệ thống phanh, cảm biến cửa, báo hiệu tầng, chống rơi cabin…
TCVN 2622:1995 – Phòng cháy chữa cháy trong công trình: Yêu cầu thang máy tích hợp chế độ hoạt động khi có hỏa hoạn.
TCVN 5744:1993 – Yêu cầu bảo trì, bảo dưỡng định kỳ
b. Quy chuẩn xây dựng
QCXDVN 05:2008 – Nhà ở và công trình công cộng: Yêu cầu về kích thước tối thiểu cabin, tay vịn, bảng điều khiển, đèn chiếu sáng khẩn cấp...
QCVN 06:2022/BXD – An toàn cháy nổ: Đảm bảo cabin không dùng thang thường khi có cháy, bắt buộc có thang cứu hỏa riêng.
3. Các yếu tố kỹ thuật cần lưu ý khi thiết kế thang máy

Hình ảnh: mặt cắt ngang hố thang
Dưới đây là một số điểm mà kỹ sư thiết kế cần cân nhắc kỹ lưỡng:
✅ Hố thang và hố pit
Kích thước hố thang phải tương thích với loại cabin dự kiến sử dụng.
Hố pit cần đủ sâu để đảm bảo hành trình giảm chấn và bảo trì an toàn.
✅ Cabin và cửa tầng
Cabin nên được cách âm, thông thoáng, đủ diện tích để chứa 6–15 người tùy công trình.
Cửa tầng cần có cảm biến chống kẹp, đồng bộ tín hiệu với cabin.
✅ Phòng máy hay không phòng máy
Với công trình hạn chế không gian, thang máy không phòng máy (MRL) là lựa chọn tối ưu.
Tuy nhiên, thang truyền thống có phòng máy vẫn phổ biến nhờ độ bền cao và dễ bảo trì.
✅ Tải trọng và lưu lượng vận hành
Nhà ở: thường chọn thang tải 450–630kg.
Văn phòng – khách sạn: 800kg trở lên, tốc độ ≥ 1.5m/s.
Cần tính toán lưu lượng người di chuyển giờ cao điểm để chọn đúng công suất.
4 . Vai trò của thiết kế chuẩn ngay từ đầu
Một hệ thống thang máy nếu thiết kế sai chuẩn, sẽ kéo theo:
Chi phí sửa chữa, điều chỉnh hố thang
Khó khăn khi xin cấp phép nghiệm thu
Giảm tuổi thọ thiết bị
Rủi ro về an toàn trong quá trình sử dụng
Ngược lại, nếu ngay từ giai đoạn thiết kế, chủ đầu tư tuân thủ đúng quy chuẩn thiết kế thang máy, công trình sẽ vận hành trơn tru, tối ưu chi phí bảo trì, tạo ấn tượng chuyên nghiệp với người sử dụng.
Nếu bạn đang chuẩn bị triển khai dự án có sử dụng thang máy, hãy liên hệ với Thang máy Anh Khang để được hỗ trợ từ khâu khảo sát thực tế đến lựa chọn giải pháp phù hợp.